Bình tách lỏng, cấu tạo nguyên lý làm việc và các lọai bình tách lỏng

Bình tách lỏng là một bộ phân quan trọng của hệ thống làm lạnh công nghiệp, Bình tách lỏng có nhiệm vụ đúng với tên gọi của nó là tách lỏng. Vậy tại sao cần tách gas lỏng và hơi trước khi về máy nén, tại sao phải có bình tách lỏng phải đặt trước máy nén? Bình tách lỏng là gì? Cấu tạo và nguyên lý hoạt động bình tách lỏng ra sao? Bài viết sau Vật tư điện lạnh giá sỉ Tín Quang sẽ giải đáp những câu hỏi trên của các bạn.

Phạm vi sử dụng

Hầu hết các hệ thống lạnh đều sử dụng bình tách lỏng. Trong một số hệ thống có một số thiết bị có khả năng tách lỏng, thì có thể không sử dụng bình tách lỏng. Ví dụ trong hệ thống có bình chứa hạ áp, bình giữ mức, các bình này có cấu tạo để có thể tách lỏng được nên có thể không sử dụng bình tách lỏng. Trong các hệ thống nhỏ và rất nhỏ do lượng gas tuần hoàn không lơn nên người ta cũng ít khi sử dụng bình tách lỏng.

Vai trò của bình tách lỏng:

Bình tách lỏng là thiết bị dùng để tách gas lỏng lẫn trong gas hơi. Tại sao phải tách lỏng? Bởi vì gas trước khi vào máy nén phải ở trạng hơi (thái bảo hòa khô hoặc hơi quá nhiệt) để máy nén nén hơi từ áp suất thấp lên áp suất cao. Máy nén chỉ nén được hơi chứ không nén lỏng cho nên yêu cầu gas lạnh trước vào máy nén phải là 100% hơi, nếu có lọt gas lỏng vào trong máy nén thì xảy ra hiện tượng va đập thủy lực làm hỏng máy nén.

Bình tách lỏng được đặt trước máy nén tính theo đường ống dẫn gas, tức nghĩa là gas lạnh trước khi về máy nén phải qua bình tách lỏng trước.

Về cấu tạo của bình tách lỏng bao gồm những thành phần chính như sau:

Do nguyên lý tách lỏng rất giống nguyên tách dầu nên các bình tách lỏng thường có cấu tạo tương tự bình tách dầu. Điểm khác đặc biệt nhất giữa các bình là bình tách lỏng là phạm vi nhiệt độ làm việc. Bình tách dầu làm việc ở nhiệt độ cao còn bình tách lỏng làm việc ở phạm vi nhiệt độ thấp nên cần bọc cách nhiệt, bình tách dầu đặt trên đường đẩy, còn bình tách lỏng đặt trên đường ống hút.

Bình chứa áp lực cao, đường gas hơi lẫn lỏng vào, đường gas hơi ra, đường gas lỏng, lưới chắn lỏng. Thông thường bình tách lỏng kết hợp với cuộn coil ống để giải nhiệt cho gas lỏng sau khi ra khỏi dàn nóng.

– Bình chịu tách lỏng phải chịu được áp lực cao mặc dù ở vị trí này áp lực gas lạnh là thấp nhất nhưng vẫn cao hơn áp suất khí quyển.

– Đường gas hơi lẫn lỏng, gas lỏng, gas hơi để dẫn môi chất vào.

Nguyên lý hoạt động của bình tách lỏng:

 Bình tách lỏng hoạt động tách gas lỏng lẫn trong hơi ra theo nguyên tắc giảm động năng và trọng lực. Tức nghĩa là gas lạnh dạng hơi lẫn lỏng trước khi vào bình tách lỏng có động năng lớn, sau đó vào bình tách lỏng sẽ giảm động năng rất nhiều sau đó gas lỏng với trọng lượng lớn hơn sẽ rơi xuống còn gas lạnh dạng hơi sẽ ở  tầng trên. Gas dạng hơi phía trên sẽ được máy nén hút vào qua đường gas hơi của bình tách lỏng.

Ngoài nhiệm vụ tách lỏng ra thì bình tách lỏng còn là nơi chứa các cặn bã trong đường ống như mạt sắt, mặt đồng,…để tránh những vật thể này vào máy nén làm hỏng máy nén. Bình tách lỏng còn giúp bảo vệ máy nén khí dàn lạnh không được bảo trì định kỳ. Bởi vì khi máy lạnh không được bảo trì định kỳ thì dàn lạnh bị dơ dẫn đến dàn lạnh không trao đổi nhiệt được làm cho gas lỏng áp suất thấp không bay hơi được => lỏng kéo về máy nén nhưng do có bình tách lỏng nên sẽ chứa lỏng bảo vệ máy nén.

Chức năng và vị trí bình tách dầu trong hệ thống lạnh công nghiệp. Xem thêm...

Nhiệm vụ và chức năng cuối cùng và rất cần thiết đó là chứa gas lỏng của hệ thống khi hệ thống lạnh gặp những sự cố như sau:

– Hệ thống bị xì gas thì ta có thể nhốt gas để hạn chế gas thất thoát (chú ý gas R410a không thu hồi lại được vì đây là gas hỗn hợp).

– Cần di dời dàn lạnh, dàn nóng, thay thân van tiết lưu, thay dàn coil lạnh, thay dàn coil nóng, thay cáp,… thì việc nhốt gas lại giúp giảm rất nhiều chi phí bởi gas được chứa trong bình tách lỏng. Lưu ý tùy từng hãng mà việc nhốt gas này phải được hãng cho phép nếu không sẽ không được bảo hành.

Trong hệ thống lạnh trung tâm có rất nhiều thiết bị bảo vệ nhưng có thể nói bình tách lỏng là một trong những quan trọng của hệ trung tâm.

Còn máy lạnh dân dụng thì sao? Đối với máy lạnh dân dụng thì không có bình tách lỏng, có thì chỉ ở những máy công suất lớn cỡ 2,5hp trở lên. Bù lại thì máy lạnh dân dụng thì có tiêu chuẩn khoảng cách dàn lạnh và dàn nóng tối thiểu  3m trở lên mục đích là tránh lỏng kéo về máy nén. 

Vậy để bảo vệ máy nén thì các bạn cần vệ sinh dàn lạnh định kỳ để tránh hiện tượng lỏng kéo về máy nén. Thông thường thời gian bảo trì là từ 2-3 tháng tùy theo mức độ bụi tại nơi đặt dàn lạnh. Bảo trì máy lạnh ngoài  bảo vệ máy nén thì còn giúp cho bạn tiết kiệm điện năng tiêu thụ của hệ thống và bảo vệ sức khỏe của bạn, đồng nghiệp bạn, gia đình bạn,…

Trên là những chia sẻ của mình về bình tách lỏng.

Cám ơn các bạn đã quan tâm bài viết của Vật tư điện lạnh Tín Quang.

>> Có thể bạn quan tâm : bo mạch máy giặt toshiba 7kg